class Postman, Broadcast, WebSocket, RESTful API, Webhook ve HTTP/HTTPS Farkları extends Post
@created_at(
"2025-01-14 10:30"
)
@tag(
"postmani broadcast"
)
@tag(
"websocket"
)
@tag(
"restfulapi"
)
@tag(
"webhook"
)
@tag(
"http"
)
@tag(
"https"
)
Bu yazıda modern web geliştirme süreçlerinde sıklıkla kullanılan Postman, Broadcast, WebSocket, RESTful API, Webhook ve HTTP/HTTPS protokollerinin detaylı bir incelemesi yapılacaktır. Ayrıca bu teknolojilerin kullanımı ve birbirleriyle ilişkileri ele alınacaktır.
---
## 1. Postman
Postman, API'leri geliştirme, test etme ve dokümante etme sürecini kolaylaştıran bir araçtır. İstemciler ve sunucular arasındaki HTTP isteklerini manuel olarak test etmek için kullanılır.
### Temel Özellikler
- **Request Gönderme:** GET, POST, PUT, DELETE gibi HTTP metodlarını kullanarak istekte bulunabilirsiniz.
- **Collection Yönetimi:** İstekleri gruplandırarak koleksiyonlar oluşturabilirsiniz.
- **Environment Değişkenleri:** Testlerde dinamik değişkenler kullanabilirsiniz.
- **Test Yazma:** JavaScript tabanlı test senaryoları oluşturabilirsiniz.
### Kullanım Örnekleri
#### Basit GET İsteği
Bir RESTful API'den kullanıcı bilgilerini almak için:
1. Postman'i açın.
2. Yeni bir GET isteği oluşturun.
3. URL'yi girin (örneğin, `https://api.example.com/users`).
4. "Send" butonuna tıklayın.
5. Gelen yanıtı inceleyin.
#### Test Senaryosu Yazma
Bir API'nin yanıtını doğrulamak için test ekleyebilirsiniz:
pm.test("Status code is 200", function () {
pm.response.to.have.status(200);
});
---
## 2. Broadcast
Broadcast (yayın), bir mesajın birden fazla istemciye aynı anda iletilmesini sağlayan bir tekniktir. Genellikle gerçek zamanlı uygulamalarda kullanılır.
### Kullanım Alanları
- **Canlı Sohbet:** Bir kullanıcı mesaj gönderdiğinde, diğer kullanıcılar mesajı gerçek zamanlı olarak görür.
- **Bildirim Sistemleri:** Kullanıcılara gerçek zamanlı bildirimler gönderilir.
- **Canlı Veri Güncellemeleri:** Örneğin, hisse senedi fiyatlarının anlık olarak güncellenmesi.
### Laravel'de Broadcast Kullanımı
Laravel, broadcast işlemleri için Pusher veya WebSocket gibi araçları destekler.
#### Broadcast Ayarları
1. `config/broadcasting.php` dosyasını düzenleyin:
'default' => env('BROADCAST_DRIVER', 'pusher'),
2. Bir olay oluşturun:
php artisan make:event ExampleEvent
3. Olayı broadcast için ayarlayın:
public function broadcastOn()
{
return ['channel-name'];
}
---
## 3. WebSocket
WebSocket, istemci ile sunucu arasında çift yönlü sürekli bir bağlantı sağlar. HTTP protokolünden farklı olarak, sürekli açık bir bağlantı üzerinden iletişim kurulur.
### Özellikler
- **Gerçek Zamanlı İletişim:** Mesajlar anında iletilir.
- **Çift Yönlü İletişim:** Hem istemci hem de sunucu mesaj gönderebilir.
- **Daha Az Overhead:** HTTP'ye kıyasla daha az bant genişliği kullanır.
### Kullanım Alanları
- **Canlı Sohbet Uygulamaları**
- **Gerçek Zamanlı Oyunlar**
- **Canlı Analitik Panelleri**
#### Laravel Echo ile WebSocket Kullanımı
1. Laravel Echo'yu kurun:
npm install --save laravel-echo pusher-js
2. JavaScript tarafında bir WebSocket bağlantısı oluşturun:
import Echo from "laravel-echo";
window.Echo = new Echo({
broadcaster: 'pusher',
key: 'your-pusher-key',
cluster: 'mt1',
});
---
## 4. RESTful API
RESTful API, HTTP protokolünü temel alan bir API türüdür. REST, "Representational State Transfer" anlamına gelir ve aşağıdaki ilkeler üzerine kuruludur:
### İlkeler
- **Kaynak Tabanlı:** Her URL bir kaynağı temsil eder.
- **HTTP Metodları:** GET, POST, PUT, DELETE gibi metodlar kullanılır.
- **Stateless:** Her istek bağımsızdır, önceki isteklerden bilgi taşımaz.
- **Hiper Ortam:** Yanıtlar, ilgili kaynaklara yönlendirme bağlantıları içerir.
### Örnek CRUD Operasyonları
- **GET /users:** Tüm kullanıcıları getirir.
- **POST /users:** Yeni bir kullanıcı oluşturur.
- **PUT /users/1:** ID'si 1 olan kullanıcıyı günceller.
- **DELETE /users/1:** ID'si 1 olan kullanıcıyı siler.
---
## 5. Webhook
Webhook, bir uygulamanın başka bir uygulamayı bir olay gerçekleştiğinde bilgilendirmesini sağlar. Örneğin, bir ödeme işlemcisi, ödeme tamamlandığında sizin API'nize bir POST isteği gönderebilir.
### Kullanım Alanları
- **Ödeme Bildirimleri**
- **Durum Güncellemeleri**
- **Form Yanıtları**
### Webhook Örneği
Webhook dinlemek için Laravel'de bir rota oluşturabilirsiniz:
Route::post('/webhook', function (Request $request) {
Log::info($request->all());
return response('Webhook received!', 200);
});
---
## 6. HTTP ve HTTPS Farkları
HTTP ve HTTPS, web üzerinde veri iletimi için kullanılan protokollerdir. Ancak aralarında önemli farklar vardır.
### HTTP
- **Açılım:** Hypertext Transfer Protocol
- **Güvenlik:** Veri şifrelenmez, bu yüzden saldırılara açıktır.
- **Port:** 80 numaralı port üzerinden çalışır.
### HTTPS
- **Açılım:** Hypertext Transfer Protocol Secure
- **Güvenlik:** Veri, SSL/TLS ile şifrelenir.
- **Port:** 443 numaralı port üzerinden çalışır.
### Neden HTTPS Kullanılmalı?
- **Veri Güvenliği:** Veriler şifrelenir, bu da saldırı riskini azaltır.
- **SEO Avantajı:** Google, HTTPS kullanan siteleri sıralamada önceliklendirir.
- **Kullanıcı Güveni:** Kullanıcılar, "güvenli" ibaresi olan sitelere daha fazla güvenir.
---
Bu yazıda, modern API geliştirme ve yönetiminde önemli rol oynayan Postman, Broadcast, WebSocket, RESTful API, Webhook ve HTTP/HTTPS protokolleri detaylı bir şekilde ele alındı. Bu teknolojiler hakkında daha fazla bilgi veya uygulama örnekleri isterseniz, bunları eklemem yeterli olacaktır.